Voor het eerst geplaatst op 23-04-2014 op www.judithkonings.nl
Judith Konings
wordt in augustus 2003 aangenomen op de afdeling zang, lichte muziek (later Jazz&Pop) van conservatorium ArtEZ in Zwolle. Daar krijgt ze onder andere les van Ronald Douglas, Sylvi Lane en Astrid Seriese. In masterclasses en workshops laat ze zich inspireren door gastdocenten zoals Liesbeth List, Izaline Callister, Mathilde Santing en Gerrie van de Klei. In 2009 studeerde ze af met de titel Bachelor of Music.
In februari 2004 is Judith begonnen met zangles geven. Haar lespraktijk groeide met het jaar. Vanaf 2009 is Judith zelfstandig ondernemer en heeft ze een officiële lespraktijk. In februari 2007 heeft Judith kennisgemaakt met EVTS (Estill Voice Training System). Deze wereldwijd befaamde cursus heeft haar kijk op zingen, zangtechniek en de stem enorm veranderd. Inmiddels heeft ze Level One, Level Two en drie keer de Advanced Course gevolgd en haar Certificate of Figure Proficiency (CFP) gehaald.
Vandaag zou één van mijn leerlingen toelating doen voor een zangopleiding aan het conservatorium. Dat gaat niet door: haar stem is weg! Ze is niet de enige die dit overkomt. Hoe vaak hoor je niet dat vocalisten stemproblemen krijgen of ziek worden vlak voor een belangrijk optreden? Of je nu amateur bent of professional, veel vocalisten krijgen hiermee te maken.
Kriebeltje
Tijdens het tweede jaar van mijn conservatoriumstudie verloor ik mijn stem. Toen tegen de kerst de werkdruk toenam kreeg ik een kriebeltje in mijn keel. Ik werd hier een beetje zenuwachtig van, want ik moest wel zangavonden zingen en presteren. Binnen twee weken was mijn stem helemaal weg. Zingen ging niet meer.
Topconditie
Ik ben naar een foniater gegaan, een gespecialiseerde KNO-arts, die mijn stembanden heeft bekeken. Zijn conclusie: een prachtige set stembanden in ogenschijnlijke topconditie. Hè?! Ik was verbaasd, maar ging opgelucht naar huis. Wat er toen gebeurde verbaast me nog steeds: binnen een uur kon ik weer praten en na twee uur weer zingen! De stress over mijn stem, het moeten presteren en de werkdruk van mijn opleiding hadden ervoor gezorgd dat mijn stem verdween en de geruststellende woorden van de foniater zorgden ervoor dat mijn stem weer terugkwam.
Stress
Stress kan veel spanning veroorzaken. Ook spanning in de stembanden en omliggende spieren. Hierdoor kan het voorkomen dat die spieren niet meer op de juiste manier werken, waardoor je je stem kunt verliezen. Het begint dus weliswaar tussen je oren, maar eindigt in je keel.
Expert
Nu zou het handig zijn als er een trucje is om dit soort stemproblemen te allen tijde te voorkomen. Dat bestaat helaas niet, maar dat betekent niet dat er niks aan te doen is. Je kunt je om te beginnen gerust laten stellen door een expert op stemgebied. Bijvoorbeeld een foniater zoals ik heb gedaan, maar ook een logopedist of goed opgeleide zangdocent kan horen hoe de conditie van je stem is en nagaan door middel van oefeningen of er daadwerkelijk fysieke mankementen zijn, of dat de oorsprong van je klachten meer mentaal zijn.
Voorkomen
Het allerbeste is natuurlijk om stress voor een optreden te voorkomen. Ineke van Doorn geeft in haar boek 'Professioneel zingen voor iedereen' (wat ik een absolute aanrader vind) een aantal tips om podiumangst te voorkomen. Podiumangst is natuurlijk niet per se een vorm van prestatieangst, maar ik denk dat deze tips ook helpen om de stress voor een optreden of een ander "prestatiemoment" af te doen nemen. Hieronder een aantal tips van Ineke in mijn eigen woorden.
- Wees je bewust van je verwachtingen. Maak een voorstelling van hoe het zou kunnen gaan, maar stel je flexibel op, zodat je niet in paniek raakt als het anders gaat dan jij gedacht had.
- Zorg voor een goede voorbereiding. Als jij alles goed hebt voorbereid en uitgedacht, dan heb jij gedaan wat je kunt om een zo goed mogelijke prestatie neer te zetten.
- Accepteer dat je niet perfect bent, dan geef je het publiek de ruimte om dat ook te doen. Streef naar het beste uit jezelf halen, maar dat hoeft dus niet foutloos.
- Onderzoek waardoor je goed kunt ontspannen: sporten, mediteren, slapen, ademhalingsoefeningen, etc. Whatever works for you.
Hulp
Weet je niet goed wat je moet verwachten? Heb je moeite met het instuderen van je noten, tekst of melodie? Kom je zangtechnische moeilijkheden tegen? Weet je niet goed hoe je je moet gedragen op een podium of tijdens een auditie? Vraag hulp van een zangdocent of vocal coach. Ook als je niet goed weet wat je bijvoorbeeld aan moet trekken, vraag hulp aan een stylist. Je hoeft niet alles zelf te doen!
